رهبر معظم انقلاب اسلامی روز گذشته سیاست‌های کلی برنامه هفتم را در هفت فصل ابلاغ کردند که در یک بخش آن به دورنمای «سیاسی و سیاست خارجی» کشور پرداخته شده است. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای آنچه در این مبحث مطرح است را در دو محور کلی تقسیم‌بندی کردند؛ نخست به فعالیت‌های سیاسی مربوط است و دیگری فعالیت‌های اقتصادی مرتبط با دستگاه سیاست خارجی.
مورد نخست از چند بعد حائز اهمیت است. نخست اینکه به کنشگری فعال در دیپلماسی رسمی و عمومی اشاره دارد. نکته جالب توجه در اینجا این است که رهبری تنها دیپلماسی رسمی را به فعالیت نمی‌خوانند بلکه تأکید می‌کنند که در دیپلماسی عمومی هم باید اقدام‌های لازم را انجام دهیم. دیپلماسی عمومی به‌روزترین نوع فعالیت یک کشور در عرصه سیاست خارجی است که می‌تواند جنبه‌های مختلفی داشته باشد و علاوه بر دولت، سازمان‌های مردم‌نهاد را دربر گرفته و درگیر کند. متأسفانه دستگاه دیپلماسی ما در گذشته انفعالی بود. یعنی منتظر حادثه‌ای بود تا در مورد آن موضع‌گیری کند. در اینجا صحبت از کنشگری فعال است، یعنی ما خود به اهداف و منافع ملی نگاه کرده و براساس آن کنش‌های جدی ایجاد کنیم که دیگران مجبور به واکنش در برابر آن شوند. البته باید کوشش کنیم که واکنش آن‌ها هم به نوعی در جهت منافع ما باشد.
اما مسئله دیگر مورد اشاره و تأکید رهبری در این مقوله، فعالیت‌هایی است که مربوط به نهاد وزارت خارجه می‌شود. تأکید ایشان بر تحول‌آفرینی با تکیه بر نیروهای ارزشی و انقلابی سرنخی به دستگاه دیپلماسی است، اینکه این نهاد مهم که عرصه عرض‌اندام جمهوری اسلامی در خارج کشور است باید در جذب نیروی مؤمن و یارگیری، هوشمندانه عمل کرده و کیفیت افرادی که به‌کار می‌گیرد را بالا ببرد. ایشان به صورت صریح اشاره به این دارند که نیروهای مسئول در عرصه سیاست خارجی باید فعال باشند و بتوانند قابلیت‌های لازم برای فعالیت در این حوزه حساس را داشته باشند. همچنین بحث فرهنگ و ارزش‌ها مهم است. این به ماهیت نظام اسلامی ما مربوط می‌شود، ازاین‌رو بسیار حیاتی است. دستگاه دیپلماسی هم به عنوان رکن مهم در صحنه بین‌المللی باید سیاست‌هایی که اتخاذ می‌کند منبعث از فرهنگ اسلامی بوده و مروج ارزش‌های معنوی انقلاب باشد. امید است این سیاست‌های کلی در دستور کار وزارت خارجه و دستگاه دیپلماسی قرار گیرد.